ورود یا ثبت نام
لطفاً منتظر بمانید، درحال پردازش...
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام کردن
×

اصول و ارزشهای تریاژ در حوادث و بلایا

  1. مقدمه

جمعیت جهان هر روزه در معرض وقوع حوادث و بلایا قرار دارند که می تواند موجب وقوع آسیب ها و مصدومیت های فراوانی در این افراد گردد. یکی از تفاوت های اساسی بین وقوع حوادث و مصدومیت های روزانه با حوادث و بلایای انبوه، وقوع تعداد زیاد مصدومیت ها می باشد که از منابع موجود جهت مدیریت درمان بیماران و مصدومین پیشی گرفته و سیستم های عادی درمانی قادر به پاسخگویی و درمان تمام مصدومین در مدت کوتاه نمی باشد. همچنین به علت تعداد زیاد مصدومیت ها و جراحت ها درمان متعارف تمامی آن ها امکان پذیر نمی باشد وجهت درمان بیماران و مصدومین اتخاذ رویکرد های مدیریتی امری ضروری است. بنابراین نیاز است که اصول و معیارهایی مورد توجه قرار گیرد تا بتوان با به کار بردن آن هادرمان مصدومین را با منابع موجود مدیریت نمود. در حوادث و بلایا تعداد و شدت مصدومیت ها و جراحات زیاد، منابع و پرسنل پزشکی جهت درمان محدود، زمان جهت ارائه خدمات درمانی کم و تاخیر در درمان موجب به خطر افتادن حیات مصدومین می شود. در نتیجه نیاز است که اصول و معیارهایی می بایست اتخاذ گردد که با توجه به موارد مذکور بتوان درمان مصدومین را مدیریت نمود. بر این اساساز جمله اصول هایی که جهت درمان مصدومین در اولویت قرار دارد، ارزیابی اولیه سریع، دقیق و درمان مصدومین در کمترین زمان می باشد، تا افراد براساس میزان مصدومیت و جراحات اولویت بندی و اقدامات درمانی مناسب را دریافت نماید. علاوه بر ایندر حوادث و بلایاتمرکز ارائه خدمات پزشکی بر روی فرد نیست بلکه بر روی جمعت بوده و هدف استاندارد این رویکردها ارائه خدمات بهینه برای جمعیت گسترده است.

یکی از رویکردهایی که جهت مدیریت منابع و ارائه خدمات پزشکی به مصدومین در حوادث و بلایا مورد استفاده قرار می گیرد سیستم تریاژ می باشد. تریاژ یا triagere به معنای دسته بندی، طبقه بندی یا جداکردن کردن می باشد و در عمل به معنای دسته بندی و طبقه بندی بیماران و مصدومین و اولویت بندی آنها بر اساس نیاز به درمان به کار می رود. امروزه در مناطق مختلف جهان از سیستم های گوناگون تریاژ نه تنها در حوادث و بلایا بلکه در ارائه خدمات بیمارستانی به بیماران در شرایط عادی نیز استفاده می گردد. این سیستم ها دارای اصول و معیارهای اساسی اگرچه با تفاوت اندک می باشند و در آن ها هدف حفظ حیات و سلامت مصدومین می باشد. از جمله شاخص های اصول تریاژ می توان بهاولویت بندی مصدومین، مدت زمان تریاژ، دقتتریاژ و عوامل ایجاد کننده مصدومیت هااشاره نمود که در سیستم های مختلف تریاژ در جهان مورد توجه قرار گرفته است. رعایت این اصول کمک می کند که بیماران یا مصدومین با صرف کمترین زمان و منابع، مطلوبترین خدمات پزشکی را دریافت نموده و حیات آنها حفظ گردد.

  • اصل طبقه بندی و سطح بندی

در سیستم های تریاژ برای طبقه بندی و اولویت بندی مصدومین از سیستم رنگ بندی استفاده می شود. در این سیستم بر اساس شدت مصدومیت افراد، رنگ های مختلفی از جمله سفید، سبز، زرد، قرمز و سیاه به آنها اختصاص می یابد که جهت قرار دادن بیماران در این طبقات، شرایط آناتومیکی، فیزیولوژیکی، عملکرد و علائم حیاتی آنها مورد ارزیابی قرار می گیرد. در این طبقه بندی مصدومینی که قادر به راه رفتن باشند و دارای صدمات خیلی خفیف باشند در گروه سبز (درمان سرپایی)، مصدومینی که دارای صدمات متوسط که بتوان بین 2 تا 12 ساعت روند اقدامات درمانی را برای آنها به تاخیر انداخت در گروه زرد (درمان تاخیری)، مصدومینی که دارای صدمات جدی و شدید بوده و نیازمند اقدامت نجات بخش هستند و در صورت عدم درمان فوری کمتر از 2 ساعت فوت خواهند نمود در گروه قرمز (درمان فوری) و مصدومینی که فاقد تنفس خودبخودی بوده و پس از باز کردن راه هوایی قادر به تنفس نباشند در گروه سیاه (فوت شده) قرار می گیرند.

مدلهای تریاژ دارای 2 رویکرد اصلی الگوریتمی و عدد محور هستند. در رویکرد الگوریتمی، مصدوم با ارزیابی هر معیار در طبقه خاصی قرار گرفته و در صورت نرمال بودن آن معیار به سراغ ارزیابی معیار بعدی در مدل خواهیم رفت. برچسب های رنگی اصلی در مدلهای تریاژ قرمز، زرد، سبز و سیاه هستند.در سیستم های تریاژSTART, SALT, mSTART, SMART, Care Flight, ASAV, MPTT, Sieve, MASS, TACTICAL Triage, Jump START, PTT, با استفاده از 4 رنگ سبز، زرد، قرمز و سیاه انجام می شوند. در سیستم تریاژ MASS Gathering Triage افراد در 4 گروه احیاء(Resuscitation)، فوری(Urgent)، جزئی(Minor) و Self help طبقه بندی می شوند. در سیستم تریاژ Homeboush علاوه بر 4 رنگ مذکور به مصدومینی که دارای نبض بوده اما فاقد تنفس می باشند (در حال مرگ)رنگ سفید اختصاص می یابد که در صورت وجود امکانات پزشکی به این مصدومین خدمات پزشکی جهت درمان ارائه می شود مصدومین این برچسب در واقع شدت آسیب آنها بیشتر از گروه قرمز بوده و از طرفی دیگر چون هنوز دارای علایمی از حیات هستند در گروه سیاه قرار نمی گیرند در این مدل از کدهایی دیگر مثل ALPHA معادل قرمز، BRAVO معادل زرد، CHARLIE معادل سبز،DELTA معادل سفید و ECHO معادل سیاه استفاده می گردد. در سیستم های تریاژBurn Triage ,CESIRA Protocol, META Triage,Medical Triage Protocol، طبقه بندی مصدومین با استفاده از 3 رنگ سبز، زرد و قرمز انجام می شود به عبارتی دیگر بخصوص در مدل CESIRAبخاطر اینکه تشخیص قطعی مرگ فقط با پزشک بوده واز عهده تکنسین خارج است لذا رنگ مشکی در این مدلها وجود نداشته و تمامی مصدومین با شرایط رنگ مشکی در طبقه قرمز قرار خواهند گرفت. در سیستمهای تریاژ پنج سطحی از جمله ، تریاز کانادایی، منچستر، استرالیایی وESI مصدومین به جای استفاده از رنگ بندی در اولویت آنها، سطح بندی شده و از سطح 1 تا سطح 5 قرار می گیرند. درESI، بیماران بر اساس شدت وخامت و منابع مورد نیاز تشخیصی و سطح بندی می شوند، بدین صورت که در ابتدا پرستار تنها سطح وخامت بیمار را بررسی کرده و در صورتی که بیمار در سطوح بالای ESI یعنی سطح یک و دو قرار نگیرد، سپس پرستار به ارزیابی منابع تشخیصی و درمانی مورد نیاز احتمالی برای بیمار می پردازد و در نهایت بیمار را در سطح 3، 4 و یا 5 قرار می دهد. سطح یک مربوط به بیماران با علائم حیاتی ناپایدار، سطح دو مربوط به بیماران بدحال با علائم حیاتی پایدار، سطح سه و چهار مربوط به بیماران نیازمند اقدامات پاراکلنیک و رادیولوژی و سطح پنج مربوط به بیماران سرپایی می باشد.

در رویکرد عددمحور در سیستم های تریاژ، طبقه بندی مصدومین با استفاده از اعداد (عدد محور) صورت می پذیرد. بر این اساس بعد از ارزیابی هر معیار، عدد خاصی در نظر گرفته شده و در نهایت بعد از ارزیابی همه معیارها یک عدد کلی به مصدوم تعلق می گیرد و بر اساس این نمره نهایی طبقه بندی مصدومین با استفاده از سیستم رنگ بندی انجام می شود. از جمله سیستم های تریاژ که در آنها طبقه بندی مصدومین بر اساس امتیاز و اعداد انجام می شود می توان به سیستم های تریاژ, STM, TEWS, Sort, CRAMS, اشاره نمود.در مدل های Sortو CRAMSمصدومین بر اساس امتیازکسب شده در 3 طبقه با رنگ های سبز، زرد و قرمز و در مدلSTM, مصدومین در 4 طبقه بارنگ های سبز، زرد، قرمز و سیاه که گروه اول مصدومینی که امتیازآنها صفر تا 4 هست و با گروه آخر در تریاژ START( گروه مرده و یا در حال انتظار) با برچسب سیاه برابر بوده و احتمال بقای آنها کمتر از 35 درصد است. گروه دوم مصدومین با امتیاز 5 تا 8 نمره که احتمال بقای آنها با انجام مداخلات وجود دارد. و گروه سوم با امتیاز 9 تا 12 که احتمال زنده ماندن آنها بیش از 90 درصد است. در مدل TEWSمصدومین در 5 طبقه شامل قرمز( با نمره 7 تا بیشتر از 17)، نارنجی( نمره 5تا6)، زرد(نمره 3 تا 4)، سبز(نمره 0 تا2) و آبی قرار می گیرند .رنگ آبی در این مدل معادل رنگ سیاه یا فوت شده می باشد.

  • اصل مدت زمان اجرا

مدت زمان انجام تریاژ از اهمیت ویژه ای در طبقه بندی مصدومین برخوردار است زیرا زمان برای حفظ حیات مصدومین که نیازمند به اقدامات فوری می باشند بسیار مهم و حیات آنها را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین هرچه این زمان کوتاه تر باشد در مدت زمان کمی تعداد مصدومین بیشتری مورد تریاژ قرار گرفته و ارائه خدمات پزشکی با سرعت بیشتری انجام می پذیرد. اما همزمان با کوتاه بودن مدت زمان تریاژ، دقت تریاژ نیز اهمیت دارد زیرا اگر با کاهش مدت زمان تریاژ دقت آن کاهش یابد، طبقه بندی مصدومین دچار اختلال می گردد و ارائه خدمات بر حسب نیاز مصدومین صورت نمی پذیرد.مدت زمان انجام تریاژ در سیستم های مختلف تریاژ با یکدیگر متفاوت می باشد اما معمولا این مدت زمان کوتاه و کمتر از 60 ثانیه می باشد.در مطالعاتی که انجام شده است، مدت زمان انجام تریاژ در سیستم های تریاژ START حدود 30 تا 60 ثانیه، mSTART 60 ثانیه، ASAV34.5 ثانیه،Care Flight 15 ثانیه و jumpSTART 15 تا 25 ثانیه می باشد.

  • اصل دقت

یکی دیگر از عوامل مهم در انجام تریاژ میزان درستی یا دقت سیستم های تریاژ می باشد. درستی یا دقت سیستم تریاژ بیانگر طبقه بندی صحیح مصدومین بر اساس شدت مصدومیت جهت دریافت خدمات می باشد. به طوری که اگر یک مصدوم در طبقه نادرست قرار گیرد می تواند موجب هدر رفتن منابع گردد یا به خدمت مورد نیاز جهت حفظ حیات دسترسی پیدا نکند. جهت برآورد میزان درستی و دقت سیستم های تریاژ از شاخص های حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و منفی و میزان overtriage و undertriage استفاده می گردد. شاخص حساسیت و ویژگی نشان دهنده طبقه بندی صحیح افراد آسیب دیده و ارزش اخباری، قدرت روش تریاژ در طبقه بندی صحیح این افراد را نشان می دهد. Overtriage افراد مصدوم یا بیمار را در طبقه بالاتر و Undertriage افراد را طبقه پایین تر از میزان واقعی شدت آسیب قرار می دهد. بر این اساس اگر میزانحساسیت و ویژگی سیستم تریاژ مطلوب نباشد، مصدومین در هنگام تریاژ به اشتباه در طبقات دیگر قرار می گیرند و موجب افزایش Overtriage یا Undertriage می گردد. در صورتیکه برای مصدوم Overtriageرخ داده باشد مصدوم به اشتباه در طبقه بالاتر قرار گرفته (به عنوان مثال مصدوم می بایست در طبقه بندی رنگ زرد قرار گیرد اکنون در طبقه قرمز قرار گرفته است) در نتیجه برای فرد خدماتی ارائه می شود که فرد به آن نیاز ندارد و موجب اتلاف وقت و منابع می گردد. اما در صورتیکه برای مصدومUndertriageرخ داده باشد برای فرد خدماتی پایین تر از نیاز فرد ارائه می گردد و می تواند حیات فرد را به خطر بیاندازد. در نتیجه در سیستم های تریاژ تلاش بر آن است تا با رعایت اصول و معیارهای تریاژ در طبقه بندی مصدومین میزان overtriage و undertriage در کمترین میزان قرار گیرد. دقت سیستمهای تریاژ بایستی به سمت 100% و میزان بیش تریاژی و بخصوص کم تریاژی بایستی به سمت عدد صفر نزدیک گردد. بر اساس منابع میزان بیش تریازی تا 50درصد و میزان کم تریاژی تا 5 درصد قابل قبول است.

  • ارزش های اصولی در تریاژ

برای تریاژ ارزش‌هایی مدنظر است از جمله جان انسان(Human Life)، که اهمیت آن در این است که بیشترین کمک به کسی برسد که بیش از همه جانش در خطر است. دیگری سلامت انسان(Human Health) است که بیان می‌دارد که هرچند که تریاژ بالاترین اولویت را به بیماران با در معرض خطر مرگ بیشتر می‌دهد، اما به حفظ سلامت مصدومان با نیازهای کمتر فوری نیز می‌پردازد و از آنها غفلت نمی کند. ارزش‌های دیگر استفاده موثراز منابع (Efficient use of resources)که ذکر گردید تریاژ مبتنی بر مدیریت و دسته بندی نیازها در پاسخ به محدودیت منابع و خدمات است و ارزش دیگر عدالت(Fairness) است که تلاش بر این ست که هیچ اقدامی برخلاف استانداردهای پذیرفته شده با اصول عدالت در تریاژ صورت نگیرد.

  • اصولی که در تریاژ لحاظ نمی گردد

از جمله اصولی که تریاژ با آن‌ها بیگانه است و در تریاژ رعایت نمی گردد شامل Autonomy یا خوداختیاری که حق تصمیم گیری در باره وضعیت سلامت و خدمات رسانی به بیمار سپرده می شود که این امر در تریاژ اهمیتی ندارد و مورد توجه قرار نمی گیرد و مهم نجات آن انسان است حتی اگر رضایت آن کسب نشده باشد؛ ارزش دیگر وفاداری(Fidelity) است که تعیین می کند در هر شرایطی سود بیمار را مدنظر داشته باشیم. در تریاژ در هنگام اولویت بندی، سود دیگرانی که نیاز به کمک بیشتری دارند ترجیح داده می شود. و ارزش آخر مالکیت منابع(Ownership of resources) است که سیستمهای انتقال و خدمات رسانی به مصدومان تصمیم می گیرند بر اساس منابعی که دارند به بیمار خدمات ارائه بدهند یا خیر. این ارزش هم در تریاژ جایی ندارد و در جهت نجات جان مصدومین به آن توجه نمی شود. این موارد از آن ‌جایی که ممکن است موجب تداخل در روند خدمات رسانی شوند اغلب جایی در تریاژ ندارند و در امر تریاژ در شرایط حوادث با مصدومین انبوه و بلایا لحاظ نمی گردند.

  • اصول تریاژ در شرایط خاص

سیستم های تریاژ اکثرا برای حوادثی که منجر به تروما می شوند طراحی شده و برای حوادثی از جمله حوادث شیمیایی، بیولوژیک، پرتویی و هسته ای کارایی لازم را ندارند. مواد شیمیایی، بیولوژیک یا به عبارتی مواد خطرناک می تواند چالش های خاصی را برای پرسنل بیمارستان ها مانند در معرض سموم قرار گرفتن، مواجهه با پرتو، مواجهه با مواد بیولوژیک و اثرات مضر آن ها بر روی پرسنلی که از مصدومین این حوادث مراقبت می کنند ایجاد کند. لذا نیاز است همه بیمارستان ها سیستمی را برای تریاژ در شرایط خاص و آلودگی زدایی به محض رسیدن مصدومین الوده طراحی کنند.

تریاژ در شرایط خاص در سه منطقه در فیلد انجام می شود

منطقه داغ(Hot Zone): در این منطقه اقدامات نجات بخش در راستای تثبیت شرایط برای مصدومین از جمله بازکردن راه هوایی، کنترل خونریزی و تزریق آنتی دوتها انجام می شود. در این منطقه کارکنان تریاژ کننده بایستی تجهیزات حفاظت فردی مناسب بپوشند.

منطقه گرم(Warm Zine): فاصله این مکان حداقل 300 پا از منطقه داغ فاصله دارد. تریاژ سریع برای طبقه بندی و اولویت بندی مصدومین به صورت حیاتی، فوری و تاخیری انجام می شود. در این منطقه می بایست الودگی زدایی مصدومین انجام و همچنین پوشیدن تجهیزات حفاظت فردی مناسب توسط تریاژ کننده ها نیز الزامی است.

منطقه سرد(Cold zone): در این منطقه مصدومین مجددا از نظر صدمات ثانویه ارزیابی شده و مبتنی بر شدت آسیب و صدمات، خدمات درمانی لازم را دریافت میکنند.

تریاژ در شرایط خاص در بیمارستان: در مصدومین آلوده نیز به محض رسیدن مصدومین به بیمارستان در منطقه کثیف(Dirty Area) اقدمات تثبیت کننده حیات، تزریق آنتی دوتها و تفکیک مصدومین از نظر توانایی راه رفتن و عدم توانایی در راه رفتن و نیز تشخیص نیاز یا عدم نیاز به آلودگی زدایی مصدومین در این منطقه انجام می شود و البسه و متعلقات آلوده خارج شده و پرسنل تریاژ کننده ملزم به پوشیدن تجهیزات حغاظت فردی مناسب هستند. در منطقه Warm نیز آلودگی زدایی معمولا با آب و صابون انجام شده و در منطقه تمیز(Clean Area) نیزمصدومین پس از الودگی زدایی،خشک شده، با البسه تمیز پوشیده شده و مجددا بر اساس پروتکل تریاژ اولویت بندی شده و بر اساس نوع اولویت و برچسب رنگی که زده خواهند شد، خدمات درمانی لازم را در بیمارستان دریافت خواهند کرد.

                      

  1. بحث

تریاژ از اصلی ترین اقدامات در زمینه مدیریت خدمات پزشکی و استفاده بهینه از منابع موجود برای حفظ حیات مصدومین می باشد. در مطالعه حاضر به بررسی اصول تریاژ به صورت مروری در جهان پرداخته شد. بر این اساس اجزای اصول تریاژ شامل طبقه بندی مصدومین در سیستم های تریاژ، مدت زمان انجام تریاژ، درستی تریاژ، ارزش های انسانی در تریاژ و عدالت در تریاژ مورد بررسی قرار گرفت.

در مطالعه حاضر طبقه بندی مصدومین در سیستم های تریاژ مورد بررسی قرار گرفت که در سیستم های تریاژ موجود در جهان بر اساس سیاست های اتخاذ شده مصدومین در 3، 4 یا 5 گروه طبقه بندی و بر اساس طبقه ای که مصدوم در آن قرار می گیرند خدمات پزشکی به آنها ارائه می شود. شایان ذکر است که امروزه در بسیاری از کشورهای جهان با توجه به وجود امکانات تشخیصی و درمانی پیشرفته در بیمارستان و مراکز درمانی جهت ارائه خدمات مطلوب تر علاوه بر تریاژ اولیه در محل حادثه، پس از انتقال مصدومین به این مکان ها تریاژ ثانویه نیز صورت می پذیرد تا با تشخیص دقیق تر بتوان خدمات مورد نیاز مصدومین را ارائه نمود. به طور کلی در سیستم های تریاژ طبقه بندی مصدومین از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد زیرا خدمات درمانی به مصدومین بر اساس طبقه ای که در آن قرار می گیرد ارائه می شود. در نتیجه در صورتیکه مصدوم به اشتباه در طبقه دیگری قرار گیرد ممکن است خدمات مورد نیاز را دریافت ننماید و حیات آن به خطر افتد. همچنین مدت زمان انجام تریاژ نیز دارای اهمیت ویژه می باشد زیرا در هنگام وقوع بلایا با انبوهی از مصدومین مواجهه می شویم که بسیاری از آنها دارای آسیب های جدی و تاخیر در ارائه خدمات پزشکی منجر به تهدید حیات آنها می گردد در نتیجه کوتاه بودن مدت زمان تریاژ می تواند منجر به حفظ حیات تعداد بیشتری از مصدومین گردد. بر این اساس می توان اظهار نمود در سیستم های تریاژ طبقه بندی مصدومین، درستی و مدت زمان انجام تریاژ در اولویت و از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد اما این اهمیت منوط به رعایت همزمان هر سه اصول مذکور می باشد. در مطالعات انجام شده در جهان عوامل گوناگونی بر درستی و مدت زمان انجام تریاژ موثر می باشند. بر اساس نتایج مطالعات انجام شده در زمینه مدت زمان انجام تریاژ، عواملی از جمله آموزش ماموران تریاژ و تجربهآنها، در دسترس بودن امکانات و تجهیزات پزشکی پیشرفته جهت تریاژ مصدومین، محل و نوع حادثه و دسترسی به مصدومین بر مدت زمان انجام تریاژ موثر می باشند.زیرا در صورتیکه ماموران تریاژ آموزش های لازم را ندیده باشند و در این زمینه بی تجربه و در گذشته تجربه تریاژ عملی را نداشته باشند می تواند منجر به افزایش مدت زمان تریاژ گردد. همچنیندر دسترس بودن تجهیزات تشخیصی پیشرفته می تواند موجب کوتاه شدن مدت زمان تریاژ شود.

درستی سیستم های تریاژ نقش موثری در استفاده بهینه از منابع موجود و حفظ حیات مصدومین دارد. در مطالعات انجام شده در زمینه میزان درستی سیستم های تریاژ میزان overtriage و undertriageبیشتر مورد بررسی قرار گرفته است. همانطور که در مطالعه حاضر ذکر شده overtriage موجب هدر رفتن منابع و undertriage موجب به خطر افتادن حیات بیماران می گردد که در مطالعات انجام شده در جهان عوامل مختلفی بر میزان overtriage و undertriageموثر می باشند که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم. یکی از عوامل موثر بر میزان overtriage و undertriageمیزان تجربه ماموران تریاژ می باشد زیرا در صورتیکه ماموران آموزش و تجربه لازم را نداشته باشندمصدومین به اشتباه در طبقات دیگر قرار می گیرند و موجب افزایش overtriage و undertriage می گردد. از دیگر عوامل موثر بر میزان overtriage و undertriageمی توان به نوع حادثه، نوع مصدومیت و محل وقوع حادثه اشاره نمود. در زمینه نوع حادثه، مکانیسم حادثه بر شدت جراحات و آسیب ها موثر می باشد. در نتیجه در صورتیکه حادثه منجر به آسیب های جدی به افراد شود (مانند عملیات های انتحاری) معمولا مصدومین دارای آسیب های وخیم بوده و در طبقه فوری یا فوت شده قرار می گیرند در نتیجهمیزان overtriage و undertriage کاهش می یابد. در زمینه نوع مصدومیت، در صورتیکه حادثه منجر به آسیب های داخلی (مانند خونریزی داخلی، پارگی کبد یا طحال در حوادث شیمیایی یا سمی) گردد ممکن است نتوان با استفاده از یافته های آناتومیک یا فیزیولوژیک این آسیب ها تشخیص داد و مصدوم به اشتباه در طبقه دیگر قرار داده شود و در نهایت منجر به افزایش overtriage یا undertriageگردد. در زمینه ارتباط محل وقوع حادثه با میزان overtriage و undertriage، در صورتیکه حادثه در مکان شهری رخ دهد با توجه به در دسترس بودن تجهیزات پیشرفته جهت تشخیص مصدومیت ها میزان overtriage و undertriageکاهش می یابد اما در مکان های روستایی و دور افتاده به علت عدم دسترسی به این تجهیزات میزان overtriage و undertriageافزایش می یابد. در نهایت می توان اظهار نمود سیستم تریاژ زمانی می تواند دارای عملکرد مطلوب باشد که دارای سریع و دقت بالایی داشته باشد و کمترین میزان overtriage و undertriage را داشته باشد. یکی از اقداماتی که می توان در زمینه افزایش درستی سیستم های تریاژ انجام داد، افزایش تعداد مراحل تریاژ مجدد می باشد. افزایش تعداد مراحل تریاژ مجدد می تواند موجب کاهش overtriageو در پی آن موجب افزایش درستی تریاژ شود امادر عوض می تواند منجر به افزایش undertriage و افزایش مدت زمان تریاژ گردد.

در مطالعه حاضر در زمینه ارزش های انسانی و رعایت اصول اخلاقی در تریاژ شاخص های حفظ حیات انسانی، حفظ سلامت انسان، استفاده بهینه از منابع و عدالت در تریاژ مورد بررسی قرار گرفت. شایان ذکر است که رسالت سیستم های بهداشتی و درمانی حفظ حیات و سلامت انسان ها بوده است. به طوری که در جهان هدف تمام پیشرفت های علمی و تجهیزات پزشکی در این راستا می باشد. در نتیجه سیستم تریاژ به عنوان یک اصل پزشکی از این هدف مستثنی نمی باشد و هدف آن دستیابی تمام مصدومین به سلامت می باشد. اما همانطور که قبلا ذکر شد در هنگام وقوع حوادث و بلایا تعداد مصدومین زیاد و منابع در دسترس محدود می باشد و بر این اساس مصدومین جهت دریافت خدمات طبقه بندی می شوند. در صورتیکه منابع و تجهیزات مورد نیاز در دسترس باشد دلیلی بر عدم دریافت خدمات وجود ندارد و تمامی مصدومین مورد درمان قرار می گیرند. به طور کلی در سیستم های تریاژ هدف حفظ حیات و سلامت تعداد بیشتری از مصدومین با منابع محدود می باشد. در نتیجه بر اساس اصول تریاژ اگر حفظ حیات یک مصدوم موجب هدر رفتن منابع و زمان گردد و همزمان موجب به خطر افتادن حیات چندین مصدوم گردد، عدالت حکم می کند که جان چند مصدوم حفظ شود و این اقدام مغایر با عدالت نمی باشد.

  1. نتیجه گیری

در جهان انواع گوناگونی از سیستم های تریاژ وجود دارد که هدف آن پاسخ به بلایا و مدیریت مصدومین در بلایا و حوادث انبوه می باشد. هر یک از این سیستم ها دارای اصول و معیارهای خاصی جهت مدیریت درمان مصدومین می باشد که در آنها تلاش شده است طبقه بندی مصدومین به طور صحیح، با حداکثر درستی و در حداقل زمان صورت پذیردتا مصدومین به مطلوبترین سطح سلامت دست یابند. اما جهت استفاده از این اصول نیاز به گذراندن دوره های آموزشی و برنامه های عملی فراوانی است تا در آن تریاژ کننده ها به تجربه کافی دست یابند و بتوانند مصدومین را به طور صحیح طبقه بندی نمایند. زیرا عدم رعایت هر یک از اصول تریاژ می تواند موجب به خطر افتادن حیات و سلامت مصدومین گردد. همچنین انجام مطالعات در زمینه عملکرد سیستم های تریاژ امری ضروری و موجب بهبود عملکرد سیستم های تریاژ می گردد.

منبع:

Bazyar, J., Farrokhi, M., Salari, A., & Khankeh, H. (n.d.). The Principles of Triage in Emergencies and Disasters: A Systematic Review. Prehospital and Disaster Medicine, 1-9. doi:10.1017/S1049023X20000291

 کپی با ذکر منبع وبسایت جامع سلامت در حوادث و بلایا مجاز می باشد.